Zarys historii KiZBF

Zarys Historii Katedry i Zakładu Biochemii Farmaceutycznej

W roku 1921 prof. Konstanty Hrynakowski, organizator i długoletni dyrektor Oddziału Farmaceutycznego UP, wprowadził do programu studiów farmaceutycznych zajęcia z chemii fizjologicznej. Prowadzili je pracownicy Katedry i Zakładu Chemii Fizjologicznej Wydziału Lekarskiego UP/AM.

W latach 50. ubiegłego wieku w dobie intensywnie rozwijających nauk biologiczno-medycznych stało się oczywiste jak ważna dla zrozumienia mechanizmu działania i projektowania nowych leków i tym samym kształcenia farmaceutów jest biochemia.

1. stycznia 1963 roku utworzony został samodzielny Zakład Biochemii związany badawczo i dydaktycznie z Farmacją.

Utworzenie Zakładu Biochemii dobrze wpisało się w historię nauk biomedycznych – rok 1963 to 10. rocznica opisania struktury DNA przez Watsona i Cricka oraz 2 lata po odkryciu kodu genetycznego przez Khorana, Nirenberga i Holleya.

W pierwszym roku swego istnienia Zakład „rezydował jeszcze” w Katedrze Chemii Fizjologicznej, skąd wywodził się powołany na stanowisko kierownika dr hab. n. med, mgr chemii Józef Chmiel. W kolejnym roku (od 1. stycznia 1964) Zakładowi oddano do użytku trzy pomieszczenia w Collegium Chemicum. Tutaj Zakład rozwijał swoją działalność naukową i dydaktyczną przez kolejnych 20 lat, aż do roku 1984 , w którym przejęte zostały pomieszczenia po Katedrze i Zakładzie Toksykologii. Ćwiczenia z biochemii od 1965 roku odbywały się w sali Katedry Chemii Farmaceutycznej. Oczywiście to nie wystarczało, zwłaszcza, że zespół złożony początkowo z 3 osób ciągle się poszerzał. Ograniczona baza lokalowa wymagała korzystania z gościnności zaprzyjaźnionych placówek: Ośrodka Walki z Gruźlicą (OWG, później Ośrodek Chorób Płuc i Gruźlicy) PSK 2 i PSK 4 wykorzystane były zarówno do prowadzenia prac badawczych jak i dydaktyki. W momencie utworzenia Zakładu Biochemii, oprócz zajęć z Biochemii wprowadzono dla studentów Farmacji, początkowo w ramach kierunku analitycznego (na 5. roku studiów), zajęcia z biochemii i chemii klinicznej. Ćwiczenia z tych przedmiotów odbywały się od samego początku, aż do roku 1996 w OWG. W roku 1972 przy Zakładzie została utworzona Pracownia Analityki Medycznej zlokalizowana na terenie PSK 2. Pracownia w 1978 została przekształcona w Zakład Analityki Medycznej, a w 1993 po objęciu kierownictwa przez Panią dr hab. Marię Rybczyńską, w Zakład Chemii Klinicznej, wchodzący w skład utworzonej w tym okresie Katedry Biochemii Farmaceutycznej. W roku 2008 Zakład ten przekształcił się w samodzielną Katedrę Chemii Klinicznej i Diagnostyki Molekularnej, podczas gdy „stara” katedra przyjęła nazwę Katedry i Zakładu Biochemii Farmaceutycznej.

W ciągu swojej prawie 60-letniej historii Zakład Biochemii wielokrotnie zmieniał formy organizacyjne. Od 2006 aktualna Katedra i Zakład Biochemii Farmaceutycznej mieści się w budynku przy ul. Święcickiego 4, któremu nadano imię założyciela katedry – Prof. Józefa Chmiela.

Zespół Zakładu Biochemii w roku 1970 (Prof. Józef Chmiel - czwarty od prawej)